آیدین آغداشلو

آیدین آغداشلو متولد 1319 رشت نقاش، طراح گرافیک، خطاط، نویسنده، منتقد، کارشناس و مدرس است. آغداشلو را می‌توان به جرئت از پرکارترین هنرمندان در حوزۀ فرهنگ و هنر دانست.  آغداشلو در زمینۀ فعالیت در هنرهای تجسمی راه بسیاری را پیموده است از جمع‌آوری و برگزاری نمایشگاه‌های مهم از هنرمندان ایرانی در داخل و خارج از کشور، تا ساخت فیلم در این حوزه و آموزش شاگردان متعدد و همکاری و مشاوره در تأسیس موزه‌هایی چون موزۀ رضا عباسی، آبگینه و سفالینه، موزه هنرهای معاصر تهران و موزه‌های کرمان و خرم آباد.

آغداشلو را تا پیش از انقلاب می‌توان در زمرۀ هنرمندانی دانست که به گرایش‌های نوگرای فیگوراتیو منتسب بودند. او با مهارتی کم‌نظیر و دانش بینابینی میان نقاشی ایرانی و تسلط بر نقاشی غربی آثاری کم‌نظیر خلق کرده است. آثار او وجوه متعددی دارند اما بیش از همه با نقاشی‌های فیگوراتیو و پرتره‌هایش شناخته می‌شود. از معروف‌ترین مجموعه آثار آغداشلو می‌توان به مجموعه «خاطرات انهدام» که در اواسط دهۀ 50 آغاز شد و با رگه‌هایی از رویکرد پست مدرنیستی شکل گرفت اشاره کرد. این مجموعه آثار در ابتدا با اقتباس از پرتره‌های استادان رنسانس آغاز شد که تصاویری مغشوش و مبهم را از آن‌ها تعمداً بازنمایی می‌کرد و در سال‌های آتی با تصاویری برگرفته از دیگر سنت‌های تصویری و رگه‌هایی از سورئالیسم تدوام و قوام یافت. از دیگر مجموعه‌های مورد توجه او می‌توان به «سال های آتش و برف» که در اواخردهۀ 50 آغاز شد پرداخت. عناصر تصویری این مجموعه با لحنی انتقادی با هم‌زمانی‌ای که با تغییرات اجتماعی در ایران در حال وقوع بود به شیوه‌ای نمادگرایانه در راستای هم قرار گرفتند. در دهه‌های 60 و 70 در مجموعۀ «مشرقی‌ها» اشیائ گرانبها را می‌شکند، مچاله کرده و گاه پاره کرده گاه رهایشان می‌کند و گاه به شکلی متفاوت سر همشان می‌کند نوعی کلاژ درون نقاشانه که بدون دخالت هیچ شیء خارجی‌ای مجدداً در بطن خود نقاشی آفریده می‌شود اما این بار با روحی متفاوت و ارزشی دوباره. فروپاشی و توهمِ تکرار از عمیق‌ترین پیام‌های این مجموعه از آثار اوست. این هنرمند تا کنون نیز با نگاه‌هایی متفاوت این مجموعه آثارش را به همراه مجموعه آثار طبیعت بیجانش ادامه داده است. در طول تمام سال‌های فعالیت این هنرمند، آثارش در حراجی‌های مختلف در سطح بین‌الملل و ایران ارائه شده است. او در سال 1394 شوالیۀ هنر و ادب را از کشور فرانسه دریافت کرد.

سعادت افزود

عکس از محمد احصائی