شادی قدیریان

شادی قدیریان زادۀ 1353، تحصیلات عکاسی خود را در سال1377در دانشگاه آزاد و در رشتۀ عکاسی به پایان رسانده و نخستین نمایشگاه او نیز در سال 1378 و در گالری گلستان برگزار شده است. او عکاسی را به ویژه، نزد استاد و معلم برجسته یعنی بهمن جلالی آموخته و شاید بتوان تأثیر این آموخته‌ها را در آفرینه‌های تصویری قدیریان پیگیری نمود. برگزاری نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی در گالری‌های ایران و خارج از کشور از این هنرمندِ برجسته چهره‌ای حرفه‌ای در صحنه‌های بین‌المللی ساخته و شهرت او در کشورهای مختلف تا اندازه‌ای است که نشانه‌شناس برجستۀ ایتالیایی یعنی امبرتو اکو بعضی مجموعه‌های او به خصوص مجموعۀ زنان قاجاری را ستوده است. به جز اکو بسیاری از منتقدان و کیوریتورها در زمینۀ آثار قدیریان نقد و تحلیل نوشته و آثار 30 سال فعالیت او را بررسی نموده‌اند. به دشواری بتوان تمام مجموعه‌های قدیریان را دسته‌بندی و تقسیم نمود و تقسیم‌بندی‌ها بیشتر بر اساس نمایشگاه‌های اوست. مجموعه‌هایی از قبیل  «خارج از فوکوس» (1374)، «قاجار» (1378)، «پرس فتوی من»(1)، «مثل هر روز» (1379)، «رنگین باش» (1380)، «غرب از شرق» (1383)، «کنترل + آلت + دیلیت» (1385)، «هیچ، هیچ» (1387)، «مربع سفید» (1387) و «شاپرک خانم» (1390). در بیشتر این مجموعه‌ها هنرمند نه تنها به قابلیت‌های رسانۀ عکس و محدودیت‌های آن پرداخته و سواد بصری این رسانه را گسترش داده بلکه با نگاهی ژرف به مسائل زنان و به تبع آن مسائل اجتماعی، پرسش‌هایی چالش برانگیز برای مخاطب ایجاد نموده است. پرسش‌هایی که هنرمند را از یک نظاره‌گر صرف به صحنۀ بررسی و تحلیل کشانده است. مسئلۀ زنان و پرسش در باب زیست روزمرۀ آنان از مسائل بنیادین مطرح شده در بسیاری از اعصار بوده است اما بروز معنادار آن در سده‌های میانی قرن بیستم به بعد در هنر دارای اهمیت گردید. در همین زمینه نوشتار زنانه، نقد فمینیستی و بسیاری از روش‌های تحلیل آثار به چگونگی بروز زن در آثار هنری پرداختند. در مجموعه‌های شادی قدیریان نیز دغدغه‌ها حول محور گفتمان زنانه، تقابل سنت و مدرنیته در زیست روزمرۀ زنان، تن زن، کنشگری زنان و غیره است. گفتنی است هنگامی که از بروز زن در آثار هنری سخن گفته می‌شود نباید این بروز را به حضور فیگوراتیو زنان در نقاشی یا عکس فروکاست، بلکه این حضور برسازندۀ شیوه‌ای از گفتمان بوده که این گفتمان توانسته نوعی قدرت‌زدایی از هنری نماید که تنها زنان را به تصویرکشانده است. از این منظر نقش شادی قدیریان در بروز چنین گفتمانی در هنر ایران و به تبع آن هنر جهانی بسیار دارای اهمیت است. این هنرمند برجسته اکنون در تهران به کار و زندگی هنری خود مشغول است.

سهراب احمدی