بهمن محصص

بهمن محصص در سال 1309 در رشت زاده شد. در نوجوانی نقاشی را از محمد حبیبمحمدی از نقاشان رشت میآموزد: حبیبمحمدی از جمله هنرمندانی است که به مناظر و فضاهای شهری علاقه داشته و این فضاها در کار او نمود دارند. بدین ترتیب نخستین گامهای محصص در اوایل دهۀ بیست خورشیدی برداشته شده و در پایان این دهه است که با حمایت استادش نخستین نمایشگاه انفرادی او در سال 1330 در رشت برگزار میشود. در همین دوران با خانواده به تهران آمده و وارد دانشکده هنرهای زیبا میشود. جهانبینی و زندگی او با چهارچوبهای دانشگاهی در تضاد بوده و پس از چند ماه دانشگاه را رها میکند و برای فراگیری نقاشی به ایتالیا میرود و در دانشگاههای آنجا به فراگیری هنر میپردازد. در همین دوران در ایران نیز هنرمندان همنسل او از قبیل سهراب سپهری، بهجت صدر، حسین کاظمی، منصوره حسینی و دیگران یا از دانشگاه تهران فارغالتحصیل میشوند یا همزمان با محصص در کشورهای اروپایی در حال آموختن مبانی هنرهای دیداری هستند. در این دوران محصص با اعضای مجلۀ خروس جنگی به ویژه ضیاپور و هوشنگ ایرانی آشنا شده و نگاه این گروه نوگرا بر زیست محصص تأثیر مینهد. در ایتالیا نیز در نمایشگاهها گروهی و انفرادی با سایر هنرمندان شرکت کرده و در بعضی دوسالانههای اروپایی نیز آثارش به نمایش درمیآید. او در اوایل دهۀ چهل خورشیدی به ایران بازگشته و علاوه بر نمایشگاههایی در ایران، به طراحی صحنۀ تئاتر، طراحی جلد کتاب و ترجمه نیز میپردازد. بعضی تجارب او در زمینۀ ترجمۀ آثار نمایشی از زبانهای فرانسه، انگلیسی و ایتالیایی در زمرۀ نخستین آثار ترجمهشده به فارسی بوده و دارای اهمیت هستند. او در اواخر دهۀ چهل خورشیدی مجدد به ایتالیا بازگشته ولی بعضی آثارش به ویژه مجسمههای او در تعدادی از اماکن عمومی شهری در ایران حضور داشته و به عنوان یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان در آن زمان شناخته شده و دارای جایگاهی مهم است. مهمترین نمایشگاههای او نیز در ایران آن دوران در گالری سیحون برگزار شده است. در سالهای پس از انقلاب ایران، محصص همچنان در ایتالیا زندگی میکرد و در زمینۀ کار خود پختهتر و با جسارت بیشتری گام برمیداشت. باید اضافه کرد که محصص در هنرهای تجسمی تجارب بسیاری داشته و بسیاری او را با حجمهای غولپیکر، نقاشی غولها، طبیعت بیجان و غیره بشناسند اما او در زمینۀ چاپهای دستی و لینو نیز دارای اهمیت بوده و طراحی چیرهدست محسوب میشود. تعدادی از طراحیها و چاپهای محصص در بعضی کتابهایی که در زمینۀ زندگی و آثار او منتشر شده، به چاپ رسیدهاند.
سهراب احمدی