سهراب سپهری
سهراب سپهری نقاش و شاعر معاصر در سال 1307 در کاشان زاده شد. سپهری در دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران نقاشی خواند و از اواسط دهۀ بیست خورشیدی به صورت جدی به شعر و نقاشی پرداخته و شعرهایش در مجلات همان دهه و به ویژه ابتدای دهۀ سی به چاپ رسید، نخستین نمایشگاه‌هایش نیز در همان دوران برپا شده و نگاه ویژۀ او به طبیعت، منظره و به ویژه درختان از همان آغاز برای علاقه‌مندان به هنر و منتقدین جلب توجه می‌نمود. نخستین دفترهای شعریِ سهراب نشانی پر رنگ از حضور و سبک و سیاق نیما دارند که خواه ناخواه بر شاعران دهۀ سی همچون سپهری، شیبانی و رؤیایی تأثیری عمیق در زبان و تصویر نهاده بود. سپهری در کنار هم‌دوره و هم‌شهری‌اش یعنی منوچهر شیبانی در کنار منظره‌نگاری، نگاهی ویژه به طبیعت، منظره و شهر داشتند که اهم محورهای آن عبارتند از: طرحی تازه از شهرهای دوران مدرن که در آن‌ها زندگی کاملاً ماشینی شده ولی نگاه نقاش به جستجوی فضایی سیال و صمیمی است، منظره نه تنها دیده می‌شود بلکه نشانی از پیوند و حضور نقاش در آن دارد، طبیعت برای این شاعر-نقاشان جایگاه حضور و ادراک است. در همین دوران سپهری در نقاشی‌هایش گاه پرداخت‌های تیره‌تر رنگی نیز دارد که این پرداخت‌ها به جز در نقاشی‌ها، در دفترها و شعرهای او به خصوص دفترها و شعرهای قبل از آوار آفتاب نیز خود را نشان می‌دهند. قدرت سپهری در شعرهایش با مجموعۀ آوار آفتاب به عرصۀ ظهور و بروز رسیده و تصاویر به صورتی پیاپی در هر دفتر استعاری‌تر، پیچیده‌تر و چند بعدی‌تر می‌شوند. سهراب در این دوران وارد طرح‌های نخستینِ تنه درخت‌هایش می‌شود که اصلی‌ترین و مشهورترین آثار او برای هنردوستان است. در این دوران و از تنه درخت‌ها به بعد، استفادۀ ویژۀ سهراب از نور قابل توجه است. او از سطح ابژه‌ها نور را به تصویر کشیده و نور از میان تنه‌ها خود را به خوبی نشان می‌دهد: گاه نور دارای فشاره است و گاه دارای گستره. شعر سپهری در این دوران ( دهۀ چهل و پنجاه) پا به پای نقاشی‌هایش به پختگی رسیده و لذا موجزتر و استعاری‌تر می‌شوند. این شاعر و نقاش برجسته سال 1359 در تهران از دنیا می‌رود و تأثیر زندگی و فعالیت‌های حرفه‌ای او تا امروز نیز بر شاعران و نقاشان نسل‌های بعد تأثیری شگرف می‌گذارد.
سهراب احمدی
