تأثیر هنر و هنرمند در کاهش آسیبهای روانی و اجتماعی
مصاحبۀ مژده طباطبائی با روزنامۀ ایران دربارۀ نمایشگاه «چشم در چشم» موزه هنرهای معاصر تهران
هر چند علاقه مردم و هنرمندان به دیدن آثار گنجینۀ موزه هنرهای معاصر تهران، بازدید از نمایشگاه «چشم در چشم» را میلیونی کرد اما در این میان این مسأله هم وجود دارد که چرا با وجود مشکلات اجتماعی و اقتصادی خبر این نمایشگاه در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفت و مردم با تمام دغدغه ها و مشکلات برای دیدن نمایشگاه تن به صف های طولانی برای دیدن این آثار دادند.
مسأله ای که اینجا باید مورد توجه قرار گیرد تأثیر هنر و هنرمند در کاهش بار استرس و آسیبهای ناشی از بحرانهای اجتماعی و مقولۀ هنردرمانی است.
به بیان دیگر کارکرد هنر و هنرمند در کاهش آسیبهای روانی در بحرانهای اجتماعی میتواند بسیارتأثیرگذار باشد که با برانگیختهکردن احساسات مردم ازطریق هنر، روحیه یاریرسانی و همدلی را در آنها تقویت کرده و آنان را به آرامش و صبوری دعوت میکند.
در واقع هنردرمانی بیانگر شیوههای مناسب بهرهگیری از نمادها و فعالیتهای هنری برای ایجاد احساسات مثبت و ارتقای مهارت ذهنی در انسان و سازگاری و مقابله با مشکلات و مسائل بغرنج زندگی است و باعث زندهنگهداشتن دلها و پررنگکردن امیدها میشود.
مژده طباطبائی مدیر گالری مژده در گفت و گو با ایران دربارۀ تأثیر رویدادهای هنری برای کمک به کاهش استرس و ایجاد امید و همدلی در بیان مردم گفت: هنگامی که شرایط اجتماعی دشوار می شود و فشار روانی در جامعه افزایش مییابد، یکی از رویکردهای اجتماع گرایش پیدا کردن به سمت هنر است. مردم به دنبال یافتن مأمنی برای درمان و آرامش میتوانند به هنر روی بیاورند که در عرصۀ تجسمی قطعا موزهها یکی از بهترین مکانها برای تحقق این امر هستند.
طباطبائی ادامه داد: صرف نظر از حالتهای مختلف روانی زمانی که حال عمومی افراد جامعه مساعد نیست هنر میتواند همواره یک درمان باشد. مراجعه به اماکن تفریحیای مانند رستورانها و فروشگاههای بزرگ یک تفریح مقطعی محسوب میشود اما مراجعت به مکانهای فرهنگی هنری همچون موزهها میتواند جلابخش روح در هم شکستۀ افراد جامعه باشد. پیش از این استقبال بینظیر مردم از نمایشگاه «چشم در چشم» این صف باشکوه مردم در برابر موزهها را در کشور ایتالیا شاهد بودم و اکنون مشاهدۀ این حجم انبوه از بازدیدکنندگان مشتاق موزه در مکان موزۀ خودمان و در پارک لاله برایم لذتی وصفناپذیر به همراه داشت.
طباطبائی در پاسخ به این سوال که برخی از افراد با وجود اینکه معانی آثار را درک نکردند ولی بیان میکنند که تماشای این آثار در بهبود حال روحیشان تأثیر داشته است میگوید: این امر ریشه در زیباییطلبی انسان دارد که فارغ از آگاهی تخصصی از سبک، تکنیک و سابقۀ هنری آثار از زیبائی بصری لذت میبرند و این موضوع برای تمامی افراد صادق است و برای دست یافتن به این شوق پس از دیدن آثار هنری لزومی به داشتن دانش هنری وجود ندارد.
به اعتقاد مدیر گالری مژده مسؤلان هنری - فرهنگی تصور نمیکردند که این نمایشگاه اینطور مورد استقبال قرار گیرد این نمایشگاه موقعیتی بود برای ایجاد وفاق اجتماعی بیشتر؛ و تأثیرات این رویداد هنری با این استقبال عظیم قطعاً ادامهدار خواهد بود.
طباطبائی در جمعبندی صحبتهای خود افزود : نتیجۀ این رخداد این است که نمایشگاههای خوب همیشه پتانسیل بازدیدهای خوب را هم دارد و این جامعه تشنۀ دیدن آثار خوب و چنین فضاهایی است و هنر همیشه میتواند در حکم یک درمان برای احوالات نامساعد یک اجتماع باشد. در پایان لازم میدانم از آقای جمال عربزاده کیوریتور این نمایشگاه نیز بابت رقم زدن این رویداد تشکر کنم.